یادداشت زیستی غده هیپوفیز:

غده هیپوفیز: غدۀ هیپوفیز تقریباً به اندازۀ یک نخود است و با ساقه ای به هیپوتالاموس متصل است (شکل ۵). این غدّه درون یک گودی، در استخوانی از کف جمجمه جای دارد.

بخش های غدۀ هیپوفیز: سه بخش دارد که پیشین، میانی و پسین نامیده می شوند.

بخش پیشین:

تنظیم ترشح هورمون ها از بخش پیشین:

بخش پیشین تحت تنظیم هیپوتالاموس، شش هورمون ترشح می کند. هیپوتالاموس توسط رگ های خونی با بخش پیشین ارتباط دارد و هورمون هایی به نام آزادکننده و مهارکننده ترشح می کند. که باعث می شوند هورمون های بخش پیشین ترشح شوند، یا اینکه ترشح آنها متوقف شود. به همین دلیل، غدّۀ هیپوتالاموس نقش مهمی در تنظیم ترشح سایر غدّه ها بر عهده دارد.

هورمون رشد:

عملکرد هورمون رشد: با رشد طولی استخوان های دراز، اندازۀ قد را افزایش می دهد.

نحوی رشد طولی استخوان های دراز:

در نزدیکی دو سر استخوان های دراز، دو صفحۀ غضروفی وجود دارد که صفحات رشد نام دارند (شکل ۶) یاخته های غضروفی در این صفحات تقسیم می شوند.

همچنان که یاخته های جدیدتر پدید می آیند، یاخته های استخوانی جانشین یاخته های غضروفی قدیمی تر می شوند و به این ترتیب، استخوان رشد می کند.

چند سال بعد از بلوغ، صفحات رشد از حالت غضروفی به استخوانی تبدیل می شوند. در این حالت، رشد استخوان متوقف می شود و می گویند «صفحات رشد بسته شده اند».

تا زمانی که این صفحات بسته نشده اند، هورمون رشد می تواند قد را افزایش دهد.

پرولاکتین:

عملکرد پرولاکتین:

۱.پس از تولد نوزاد، این هورمون، غدد شیری را به تولید شیر وا می دارد.

۲.تا مدت ها تصور می شد که کار پرولاکتین تنها همین است. اما اکنون شواهد روزافزونی مبنی بر نقش این هورمون در دستگاه ایمنی و حفظ تعادل آب به دست آمده است. در مردان، این هورمون در تنظیم فرایندهای دستگاه تولیدمثل نیز نقش دارد.

هورمون های محرک:

عملکرد هورمون های محرک: چهار هورمون بخش پیشین را تشکیل می دهند. بخش پیشین  با ترشح این هورمون ها فعالیت سایر غدد را تنظیم می کنند.

هورمون محرک تیروئید: فعالیت غدّۀ سپردیس (تیروئید) را تحریک می کند.

هورمون محرک فوق کلیه: روی غدۀ فوق کلیه تأثیر می گذارد.

هورمون های محرک غده های جنسی LH و FSH: کار غده های جنسی (تخمدان و بیضه) را تنظیم می کنند.

بخش میانی: عملکرد این بخش در انسان به خوبی شناخته نشده است.

بخش پسین:

بخش پسین هیچ هورمونی نمی سازد. هورمون های بخش پسین در یاخته های عصبی هیپوتالاموس تولید می شوند. این هورمون ها که در جسم یاخته ای ساخته شده اند از طریق آسه ها به بخش پسین می رسند (شکل ۷).

دو هورمون ضد ادراری و اُکسی توسین در هیپوتالاموس ساخته و در بخش پسین، ذخیره و ترشح می شوند.

گردآورنده: حسن لطفی

https://zistyad.ir?p=7197