یادداشت زیستی: گروه خونی ABO

---

یادداشت زیستی گروه خونی ABO:

گروه خونی ABO: این گروه بندی بر مبنای بودن یا نبودن دو نوع کربوهیدرات به نام های A و B در غشای گویچه های قرمز است (شکل ۶). در گروه خونی ABO خون به چهار گروه AB ،B ، A و O گروه بندی می شود.اضافه شدن کربوهیدرات های A و B به غشای گلبول قرمز، یک واکنش آنزیمی است. دو نوع آنزیم وجود دارد.

آنزیم A: کربوهیدرات A را به غشا اضافه می کند.

آنزیم B: کربوهیدرات B را به غشا اضافه می کند.

نکته: اگر هیچ یک از این دو آنزیم وجود نداشته باشند، آن گاه هیچ کربوهیدراتی اضافه نخواهد شد.

برای این صفت، سه دگره وجود دارد.

دگره A: که آنزیم A را می سازد.

دگره B: که آنزیم B را می سازد.

دگره O: که هیچ آنزیمی نمی سازد.

جایگاه ژن: جایگاه ژن های گروه خونی ABO در فام تن شمارهء ۹ است.

رخ نمود، ژن نمودهای خالص:

AA: گروه خونی A

BB: گروه خونی B

OO: گروه خونی O

رخ نمود، ژن نمود های ناخالص:

AO: دگره A آنزیم A را می سازد اما دگره O هیچ آنزیمی نمی سازد. پس گروه خونی این فرد A خواهد شد. به همین علت گفته می شود A نسبت به O بارز است.

BO: دگره B آنزیم B را می سازد اما دگره O هیچ آنزیمی نمی سازد. پس گروه خونی این فرد B خواهد شد. دگره B نیز نسبت به دگره O بارز است.

AB: در ژن نمود AB هر دو آنزیم ساخته می شوند و به همین علت گلبول قرمز هر دو کربوهیدرات A و B را خواهد داشت. در اینجا رابطه بین دگره A و B، از نوع بارز و نهفتگی نیست. چنین رابطه ای را هم توانی می نامیم و می گوییم دگره های A و B نسبت به یکدیگر هم توان هستند. در هم توانی، اثر دگره ها، همراه با هم ظاهر می شود.

نکته: ژن شناسان دگره های A ،B و O را به ترتیب با IA ،IB  و i نشان می دهند. این نوع نام گذاری به روشنی نشان می دهد که دگره IA و IB نسبت به یکدیگر هم توان اما نسبت به i بارزند.

---

گردآورنده: حسن لطفی